Thứ Sáu, 28 tháng 6, 2013

Nhắc Nhau Ngày Hội Ngộ Cao Thắng 2013

Dù ai xuôi ngược đó đây
Nhớ ngày Hội Ngộ bạn, Thầy gặp nhau.
Dù nơi núi thẳm, rừng cao
Ngày 4 tháng 7,  rủ nhau cùng về
Dù ai xuôi ngược trăm bề
Đồng môn, bằng hữu câu thề sắt son.
Dù cho biển cạn, đá mòn
Áo Xanh Cao Thắng vẫn còn có nhau.
Dân Cao Thắng rất tự hào
Ngày vui Hội Ngộ bên nhau vẹn lòng
Cho dù cách biệt núi, sông
Mừng ngày Hội Ngộ về đông, về nhiều
Dù đời mưa nắng, sớm chiều
Đồng Môn Hội Ngộ là điều ước mơ
Mừng Hội Ngộ viết câu thơ
Ngày 4 tháng 7 đợi chờ Đồng Môn.

Hồng văn Thêm

Thứ Bảy, 22 tháng 6, 2013

CHƠI CHỮ NAM BỘ

Từ một thuở tầm dzông đi mở cõi
Đến một thời tầm dzuộc giữ non sông...

Dzô! Dzô! Nghe anh bạn nhậu rống lên hai câu thơ rồi kêu dzô, tôi cũng dzô dzui dzẻ với anh để rồi ngẫm nghĩ lại và giật mình với cái chơi chữ của dân Nam Bộ. Hai câu thơ này có lẽ nhái từ bài thơ của Huỳnh Văn Nghệ:

Từ một thuở mang gươm đi mở cõi
Trời Nam thương nhớ đất Thăng Long...

Ở đây xin miễn bàn về cái hào hùng trong hai câu thơ của Huỳnh Văn Nghệ mà chỉ xin bàn ở hai câu thơ nhái, đặc biệt trong sắc thái Nam bộ. Nó nửa đùa, nửa thật lại mang nhiều ý nghĩa để mỗi người tự suy tự diễn. Nó giống như bức tranh nghệ thuật kỳ bí dưới đây:

Bức tranh kỳ bí

Bạn thấy gì trong bức tranh này? Một thiếu nữ đang ngồi đọc sách hay mặt một nam nhân Tây Ban Nha hay cái gì khác nữa? Thấy gì tùy bạn! Tương tự như vậy, bạn hiểu câu thơ nhái thế nào tùy bạn. Bởi tôi đề ra hai câu thơ này, tôi xin được góp ý trước. Các bạn cho nhận xét của mình nữa nhé...

Trước hết, cái hay của hai câu thơ trên ở chữ dz của dân Nam bộ.  Chữ dzông và chữ dzuộc đều bắt đầu với chữ dz và có ý nghĩa giông giống nhau. Dzông là chuồn và dzuộc (vuột) là mất. Hai chữ đối âm, đối thể đó ráp lại với ba chữ sau chúng, nghĩa là 'dzông đi mở cõi' đối với 'dzuộc giữ non sông' thì không còn chỗ chê! Bạn hiểu thế nào?

Ngoài ra, chữ tầm trước hai chữ dzông/dzuộc còn có nghĩa là tìm, tỉ như trong câu  'ngưu tầm ngưu, mã tầm mã'. Vậy câu 1 có thể hiểu cha ông ta mở nước bằng cây tầm vông hoặc bằng cách tìm chỗ trốn đi và câu 2 có thể hiểu là con cháu hôm nay giữ bờ cõi bằng trồng cây tầm giuộc hoặc bằng cách tìm bỏ hết non sông!

Tôi nghe chua và chát, chua chát như vị trái tầm giuộc trong câu 2. Nếu ngẫm sâu hơn, cả hai cái tầm - tầm vông, tầm giuộc - đều là tầm phào, tầm xào, tầm bậy. Chẳng có gì tầm vóc, nói chi tầm nhìn!

Hình như văn hóa Nam Bộ đã thăng hoa lên một bậc, cao hơn và cũng cay hơn. Xin được dùng câu thơ Nguyễn Du tả trong Kiều để nói lên cái hay của chơi chữ Nam Bộ:

Rằng hay thì thật là hay..
Nghe sao ngậm đắng nuốt cay thế nào!

VTH

Thứ Bảy, 15 tháng 6, 2013

MƯA THÁNG 6



Chán nắng trời buồn đổ mưa ngâu
Dai dẳng từng cơn dấy tâm sầu
Mưa mãi, mưa hoài, mưa tháng sáu
Giận hờn giăng mắc, mắt ai sâu?

Ấm áp ngày xanh ta bên nhau
Mải vui tháng sáu đến giăng sầu!
Trách trời trưa đó mang mưa sớm
Hay trách người xưa gợi niềm đau?

Hãy trách người đi cho bớt đau
Lời xưa xin lỗi đã thay màu
Đau kia em giữ trong nhung nhớ
Giận hờn ta nhận mãi mai sau...

Âm vang một thuở chết trong nhau
Thơ ngây, trong trắng mối duyên đầu
Nâng niu, kính cẩn thờ ngôi báu
Năm tháng ngọc ngà in vết sâu

VTH

Thứ Hai, 10 tháng 6, 2013

ĐÀ LẠT XƯA VÀ NAY

Tôi đến Đà Lạt lần đầu vào những năm 70 khi thành phố còn hoang sơ, dân cư thưa thớt. Nét đẹp mơ màng của thành phố trong sương đã làm tôi mê mẫn. Không giữ được cảm xúc, tôi  quyết dạo quanh bờ hồ Than Thở dù lúc đó trời đã ngả chiều và chỉ còn chút ánh tà. Đi được nửa vòng tôi bắt đầu run lập cập. Vừa thấy nhà hàng Thủy Tạ, tôi ghé vào uống vội mấy ly cho ấm nhưng vẫn không chịu nổi cái lạnh thấu xương. Tôi đã không quên buổi tối đó.

Buổi chiều bên hồ Than Thở
Trở về khách sạn, cuộn mình trong chăn và nghe tiếng người mua bán giữa chợ đêm Đà Lạt tôi chợt nhận ra rằng tôi cũng như bao du khách khác đã lạc mình vào cõi mơ!

Chợ đêm Đà Lạt
Đà Lạt đẹp nhưng cái đẹp đó rất ngoại lai, dáng dấp của trời Tây. Đà Lạt chỉ đẹp với du khách. Bạn hàng chợ đêm cũng như những người dân lam lũ trồng cấy nuôi Đà Lạt chả bao giờ "lắng nghe chiều xuống thành phố mộng mơ". Thật vậy, dân Đà Lạt lúc đó phần lớn là người dân tộc. Họ chiếm khoảng 80 phần trăm, đã và sẽ chẳng lắng nghe chiều xuống... Số còn lại cũng chẳng ai lắng nghe ngoài những ông Tây thèm cái lạnh Âu Châu và một ít người Việt trong giới thượng lưu có điều kiện để sống mơ màng theo Tây.

Nhà thờ Domaine de Marie ở trung tâm Đà Lạt
Tôi ghé Đà Lạt vài lần sau 75 nhưng đi theo tour, nghĩa là thăm qua loa những thắng cảnh theo kiểu "cưỡi ngựa xem hoa". Tôi không có dịp đi sâu vào thành phố. Lần này đi cùng bạn bè về sống với gia đình bạn ở Đà Lạt, tôi thấy được nhiều mặt của thành phố.

Trước 75, dân số Đà Lạt khoảng 80 ngàn nhưng người Kinh chỉ có 20 phần trăm, i.e. 16 ngàn người. Dân số Đà Lạt bây giờ hơn 200 ngàn, và người Kinh chiếm 97 phần trăm, i.e. khoảng 200 ngàn. Mật độ nhà ở dày đặc cùng với nhu cầu phục vụ khách du lịch đã làm mất đi  những rừng thông - vẻ đẹp hoang sơ của thành phố. Đà Lạt đã không còn lạnh như xưa. Tôi có thể đi khắp thành phố, kể cả trên đỉnh Lang Biang, với áo sơ mi tay ngắn không áo khoác, áo gió, áo lạnh!

Du khách đạp xe quanh hồ Than Thở

Nhà nghỉ phục vụ du khách trên đảo hồ Trúc Lâm
Đà Lạt bây giờ gần gũi với tôi hơn. Tôi có thể nhâm nhi ly cà phê trong cái se mát sáng sớm hay dạo bờ hồ buổi chiều mà không run lập cập. Đà Lạt vẫn đẹp nhưng cái đẹp ấy hòa quyện hơn và được nhiều người chiêm ngưỡng hơn.

Vườn hoa Đà Lạt
Tôi nghe nhiều than phiền, luyến tiếc những cái xưa của Đà Lạt, trong đó có ít nhiều đáng tiếc như thác Cam Ly đã cạn nước nhưng nhìn chung Đà Lạt đang đi đúng hướng, phát triển tự nhiên theo dân số mà vẫn giữ gìn các thắng cảnh khá hoàn mỹ.

Nhà thờ Domaine de Marie

Trên đỉnh Lang Biang
Đà Lạt đẹp quyến rũ với đầy đủ tiềm năng "tam tài". Thành phố hứa hẹn một tương lai tươi sáng mà tôi tin sẽ thành hiện thực trong một ngày không xa.

VTH